Gan nhiễm mỡ

Người khám bệnh Gan sẽ được giải thích rõ: tình trạng chức năng gan hiện tại (gan còn tốt hay không), giai đoạn bệnh, và các vấn đề liên quan điều trị

PHÒNG KHÁM TIÊU HÓA - GAN MẬT

TS.BS. NGUYỄN HỮU CHUNG

Lịch khám: Các buổi Sáng thứ 2,3,4,5,6, thứ 7, chủ nhật. Làm từ 6h30 sáng.

ĐỊA CHỈ PHÒNG KHÁM

Tại 476 Vĩnh Viễn, quận 10

TP Hồ Chí Minh

Điện thoại: 0981 6300 68

Gan nhiễm mỡ là gì ?

Là tình trạng tích tụ nhiều mỡ (chủ yếu là triglyceride) trong các tế bào gan. Theo một số nghiên cứu, ở người bị gan nhiễm mỡ thì lượng mỡ sẽ chiếm khoảng 5-10% tổng khối lượng của gan.

Nhiều giọt mỡ (màu trắng) trong các tế bào gan trên tiêu bản sinh thiết gan

Hình ảnh các giọt mỡ (màu trắng) rất nhiều trong gan khi soi dưới kính hiển vi

Gan nhiễm mỡ có nguy hiểm không ?

Tích luỹ mỡ quá nhiều sẽ dần dần dẫn tới rối loạn hoạt động của các tế bào gan, từ đó gây tổn thương viêm trong gan (gọi là viêm gan do nhiễm mỡ), nhiều tế bào gan sẽ bị phá hủy. Nếu quá trình này diễn ra trong nhiều năm mà không được phát hiện kịp thời, hoặc không được điều trị thì vẫn có thể dẫn tới xơ gan, thậm chí ung thư gan.

Hình ảnh gan nhiễm mỡ lan tỏa (gan chuyển sang màu vàng)

Hình ảnh gan nhiễm mỡ nặng (gan có màu vàng, kích thước to lên)

So sánh hình ảnh lát cắt gan bình thường (bên trái, gan có màu đỏ thẫm) & gan nhiễm mỡ (bên phải, gan có màu vàng)

Hình ảnh xơ gan

Có những dạng gan nhiễm mỡ nào ?

Có 2 dạng gan nhiễm mỡ chính:

Gan nhiễm mỡ do rượu (bia)
Gan nhiễm mỡ không do rượu: Do yếu tố di truyền, do một số loại thuốc, liên quan virus viêm gan C, giảm cân nhanh, suy dinh dưỡng, một số kiểu rối loạn hệ vi khuẩn đường ruột, ...

Có phải gan nhiễm mỡ do rượu thì nguy hiểm hơn gan nhiễm mỡ không do rượu ?

Đúng vậy. Người bị gan nhiễm mỡ do uống nhiều rượu (bia) thì ngoài tình trạng rối loạn chuyển hóa trong tế bào gan do tích tụ nhiều mỡ, còn bị tổn thương gan do chính rượu và các chất chuyển hóa trung gian của rượu. Do đó, những người này dễ bị xơ gan và ung thư gan hơn, và bị ở độ tuổi sớm hơn (trẻ hơn).

Biểu hiện bên ngoài của người bị gan nhiễm mỡ ?

Những người bị mập bụng (bụng to, bụng phệ) thường có khả năng cao là bị gan nhiễm mỡ

Có phải người gầy thì chắc chắn không bị gan nhiễm mỡ ?

Không phải. Có những người trông thể trạng bên ngoài bình thường (không thừa cân) hoặc thậm chí là gầy nhưng vẫn có thể bị gan nhiễm mỡ.

Độ tuổi nào thì có thể bị gan nhiễm mỡ ?

Gan nhiễm mỡ có thể gặp ở mọi độ tuổi, kể cả trẻ em.

Làm thế nào để chẩn đoán gan nhiễm mỡ ?

Cần làm xét nghiệm máu và siêu âm bụng. Trong xét nghiệm máu thì thường chỉ số men gan GGT tăng cao, mỡ máu thường có chỉ số Triglyceride tăng cao. Ngoài siêu âm bụng thì chụp cắt lớp vi tính bụng hoặc chụp MRI bụng cũng có thể giúp phát hiện và đánh giá tình trạng gan nhiễm mỡ.

Sinh thiết gan (dùng một dụng cụ đặc biệt để đưa kim nhỏ xuyên qua thành ngực vào trong gan, lấy một mảnh mô gan nhỏ rồi đem soi dưới kính hiển vi nhằm phát hiện đặc điểm tổn thương gan) là biện pháp tốt nhất để chẩn đoán tình trạng gan nhiễm mỡ. Tuy nhiên, đây là biện pháp xâm lấn nên hạn chế sử dụng.

Người bị gan nhiễm mỡ có triệu chứng như thế nào?

Một số người bệnh gan nhiễm mỡ có thể cảm thấy đau tức vùng dưới sườn (bên phải) do gan tích lũy mỡ và to lên. Nhưng nhiều bệnh nhân không cảm thấy triệu chứng gì đặc biệt.

Điều trị gan nhiễm mỡ như thế nào ?

Đối với người mập (thừa cân) thì cần giảm cân. Bác sĩ sẽ hỏi cân nặng, chiều cao của bạn, từ đó đưa ra lời khuyên rằng nên giảm bao nhiêu cân là phù hợp. Nên giảm cân từ từ, tránh giảm cân quá nhanh.

Vận động nhiều cũng rất quan trọng đối với người bị gan nhiễm mỡ mà bị thừa cân. Thậm chí nếu chưa giảm cân được thì việc vận động nhiều hàng ngày cũng giúp làm cho tình trạng gan nhiễm mỡ không bị nặng lên.

Cần hạn chế rượu bia tối đa. Hạn chế đồ ngọt và các thức ăn nhiều tinh bột (khoai, bắp, chuối, ... )
Cần tìm các nguyên nhân khác có khả năng gây gan nhiễm mỡ để điều trị theo đúng nguyên nhân (chẳng hạn do thuốc, ... )

Người bị tiểu đường cần điều trị nhằm kiểm soát tốt lượng đường trong máu.
Một số loại thuốc đang được nghiên cứu nhằm đặc trị tình trạng gan nhiễm mỡ.

Có phải uống cà phê thì tốt cho người bị gan nhiễm mỡ ?

Đúng vậy. Nghiên cứu đã chỉ ra rằng cà phê (có chứa caffein) thì tốt cho người bị gan nhiễm mỡ. Quan trọng nhất là cà phê phải nguyên chất, không lẫn tạp chất hoặc hóa chất pha trộn (sẽ có hại cho gan)